ბათუმში მოქალაქეთა უმეტესობა არჩევნებზე წასვლას აპირებს

ცაგო კახაბერიძე

30 მაისს არჩევნები რომ არის დანიშნული, ამის შესახებბათუმში ყველა კატეგორიის ამომრჩეველმა კარგად იცის. მათიუმრავლესობა არჩევნებზე წასვლას და საკუთარი პოზიციისდაფიქსირებას აპირებს. მათგან ასევე უმრავლესობას არ აქვსპასუხი კითხვაზე - რა არის თვითმმართველობა და რა ფუნქციებისმატარებელია საკრებულო.
ზოგიერთი ახალ წარმომადგენლობით ორგანოზე დიდ იმედებსამყარებს. მათ იმედი აქვთ, რომ მომავალმა საკრებულომ უნდამოაგვაროს რუსეთ-საქართველოს ურთიერთობები, დაიბრუნოს დაკარგულიტერიტორიები, შექმნას ბევრი სამუშაო ადგილი, დაიცვასადამიანების უფლებები და გადაწყვიტოს ქვეყნის ბედი.
ამომრჩეველთა ერთი ნაწილი საკუთარი პოზიციის დაფიქსირებასარ აპირებს, რადგან `არ ელის, რომ რამე შეიცვლება~. ზოგიერთი ამგადაწყვეტილებას კონკრეტული მიზეზით ხსნის: `ათასჯერ მივმართეთმერიას და ლიფტის პრობლემაც კი ვერ გადაგვიწყვიტეს. სხვა რაღაიმედი უნდა მქონდეს, უფრო მნიშვნელოვანს გადაწყვეტენ? არვაპირებ არჩევნებზე მისვლას~, - განაცხადა სალომე კალანდაძემ.
`უკეთესს მოველი, სხვას რას უნდა ველოდე? პირველ რიგში,დასაქმების პრობლემას მიხედონ. და კიდევ, როცა ადამიანი მიდიხარსაქმეზე მთავრობაში, ელემენტარულ ყურადღებას არ გაქცევენ, ამმხრივაც შეიცვალონ, სხვა რა უნდა გაგვიკეთონ~, - აცხადებსბათუმის მკვიდრი რუსუდან გურგენაძე.
ავთანდილ ტარიელაძე (სტუდენტი): `არჩევნებზე მივდივარ.თვითმმართველობა რას ნიშნავს, ნამდვილად არ ვიცი. ალბათ, ქვეყნის ბედი, სხვა რაღა უნდა გადაწყვიტონ~.
ბათუმის ქუჩებში გამოკითხული ათი ადამიანიდან ცხრა ამბობს,რომ არ იცის, რას ნიშნავს თვითმმართველობა და რა ფუნქციებისმატარებელია საკრებულო. ისე ცხრავე აპირებს არჩევნებში ხმისმიცემას. უმეტესობა არც იმას აკონკრეტებს, როგორი კანდიდატი ანრა ტიპის საარჩევნო პროგრამა მოიგებდა მის გულს. ბევრმარესპონდენტმა თქვა, რომ საკრებულოსთვის არასოდეს მიუმართავს დაარც ის იცის, ვინ არის მისი უბნის მაჟორიტარი, სად არისსაკრებულო ტერიტორიულად.
თვითმმართველობის ორგანოების მეშვეობით მოქალაქეებს უნდამიეცეთ შესაძლებლობა, საკუთარი პასუხისმგებლობით, ოღონდკანონმდებლობის შესაბამისად გადაწყვიტონ ადგილობრივიმნიშვნელობის საკითხები. მოსახლეობას უფლება აქვს, დაესწროსსხდომებს და ახლოდან დააკვირდეს მისი რჩეულის, ანუ საკუთარიწარმომადგენლის მუშაობას, გაეცნოს მის მიღებულ გადაწყვეტილებებსსაკრებულოში. შეხვდეს თავის მაჟორიტარს და განუსაზღვროს, რა არისმისთვის პრიორიტეტი, მიიღოს სრული ინფორმაცია, როგორ იგეგმებაბიუჯეტი. მოსახლეობას აქვს უფლება, მუდმივად იღებდეს ინფორმაციასდა მონაწილეობდეს თვითმმართველობის საქმიანობაში.თვითმმართველობის ორგანოები, ანუ საკრებულოები და, შესაბამისად,საკრებულოს წევრები ვალდებულები არიან, მოუსმინონ მოქალაქეებს.
`ჩართულობა მიიღწევა არამარტო საკრებულოს ძალისხმევით,არამედ საკრებულოს თითოეული წევრის აქტიურობის შედეგად. ისინიფორმალურად იყვნენ საკრებულოს წევრები, ანუ მათზე დაკისრებულიფუნქციები არ ან ვერ შეასრულეს, შედეგიც მიღწეული არ არის~, -აცხადებს არასამთავრობო ორგანიზაცია `ინტელექტის~ ხელმძღვანელი.ლევან გობაძის შეფასებით `საკრებულოს მცდელობები მოსახლობისჩართულობის მისაღწევად იყო ნულოვანი~.
გობაძე მოსახლეობასთან ანგარიშვალდებულების დაბალ ხარისხზესაუბრობს და ამის გამომწვევ მიზეზებს სხვა გარემოებებში ხედავს:`ეს იმანაც განაპირობა, რომ ამ საკრებულოს უმრავლესობარევოლუციურ ტალღაზე მოვიდა. უმეტესობა თვლიდა, რომ მათ ესთანამდებობები ეკუთვნოდათ. ჩათვალეს როგორც რაღაცის საფასური დაარა, როგორც ვალდებულება მოსახლეობის წინაშე. ანუ ეს იყო ტალღაადამიანებისა, რომლებიც საკრებულოებში ნაცმოძრაობის აღზევებისდა ამ პოსტრევოლუციური ეიფორიის ეტაპზე, მე ვიტყოდი, აშკარადარაგამჭვირვალე არჩევნების საფუძველზე მოვიდნენ. შესაბამისად,მათი ვალდებულებები გამოიხატებოდა უფრო იმ პოლიტიკური ძალებისმიმართ, ვინც საკრებულოებში მათი მოყვანა განაპირობა~.
სხვაგვარად ფიქრობს ბათუმის საკრებულოს თავმჯდომარე. მისითქმით, `მოსახლეობამ თვითმმართველობის ფუნქციები კარგად იცის~.გიორგი კირთაძეს `იშვიათად ახსენდება მოსახლეობის მხრიდან მისმიმართ დასმული კითხვები, რომლებიც არ ეხებოდა საკრებულოსკომპეტენციას~.
გიორგი კირთაძე: `თუ გავითვალისწინებთ, რომ ეს იყო პირველითვითმმართველობის ორგანო, რომელსაც ტრადიცია და გამოცდილება არდახვედრია, თუ როგორ უნდა ემუშავა საკრებულოს, მაინც კარგადიმუშავა. თუმცა, გასაკეთებელიც ბევრი დარჩა. სწორედ მოსახლეობისჩართულობისთვის შეიქმნა დარგობრივი საკონსულტაციო საბჭოები დაამის რეკლამირებაც განხორციელდა. მაგრამ სიახლეს საზოგადოებადიდი აქტიურობით არ გამოხმაურებია~.
თვითმმართველობასა და მოსახლეობას შორის `ხიდჩატეხილობის~პრობლემის მიზეზს რამდენიმე კომპონენტით ხსნის პოლიტოლოგი ზვიადდიასამიძე: `მოსახლეობის ინერტულობა ერთ-ერთი კომპონენტია, რისგამოც ის არ არის ჩართული თვითმმართველობის საქმიანობაში, არიცის, რა ფუნქციებს ასრულებს საკრებულო და რა მოვალეობებიგააჩნია მას, რა უფლებები გააჩნია თვითონ ამომრჩეველს. ეს ისსფეროებია, რაზეც მოსახლეობას, სამწუხაროდ, ძალიან მწირიწარმოდგენა აქვს~.
დიასამიძის მოსაზრებით, `ამ შემთხვევაში როგორც ოპოზიციური,ასევე მმართველი პარტიები უნდა იყვნენ დაინტერესებული, რომმოსახლეობა ინფორმირებული გახდეს. ისინი ხშირად უნდა ესაუბრონმოსახლეობას, როგორც მომავალ ამომრჩეველს. თუ ისინი აწარმოებენდიალოგს მოსახლეობასთან, ფაქტობრივად, მომხრეებიც მოემატებათ,ეს ლოგიკური კავშირია. მეორე და ძალიან მნიშვნელოვანი როლიარასამთავრობო სექტორს ეკისრება. სამი კომპონენტი გამოდის:პოლიტიკური პარტიები, რომელთაც არ აინტერესებთ, რომ მოსახლეობას, რაც შეიძლება, ინფორმირებული იყოს, არასამთავრობო სექტორი, რომელიც ამ მხრივ სუსტად მუშაობს და ინერტული მოსახლეობა~.
პრობლემას მოსახლეობის გულგრილი დამოკიდებულებით ხსნისსაკრებულოს ოპოზიციური ნაწილის წარმომადგენელი ირაკლიჩავლეიშვილიც. ის ამ დამოკიდებულების გამომწვევი მიზეზებსაცასახელებს: `ქვეყანაში პოლიციური რეჟიმი და შიშია... თუმოსახლეობა იგრძნობს, რომ დემოკრატიის ხარისხი მაღალია და მისიუფლებები დაცულია, მაშინ, ალბათ, სხვა სურათი გვექნება~.
როგორი სურათია ამ მხრივ ევროპის ქვეყნებში? - `სამიკომპონენტი, რაც ჩამოვთვალეთ, უნდა შევატრიალოთ 90 გრადუსით დამივიღებთ სურათს, რაც ევროპაშია - ყველაფერი მოსახლეობიდანმოდის, იქ სამოქალაქო მოსახლეობა ძალიან აქტიური დაგანვითარებულია~, - ამბობს ზვიად დიასამიძე, - `ბათუმშიმოსახლეობა გულგრილია არამარტო საკრებულოს, არამედ უმაღლესსაბჭოს და, ზოგადად, პოლიტიკური პროცესების მიმართ. ეს არისიმედგაცრუების ნიშანი, რაც ძალიან საშიში ტენდენციაა, როგორცსახელისუფლო, ასევე პოზიციური სპექტრისთვის და, ზოგადად,ქვეყნის განვითარებისათვის~.